Yavuz Türk, insanlık tarihinden çok sayıda örneğini bildiğimiz ezen-ezilen, otorite-bağımlılık, zenginlik-yoksulluk, çatışma-direniş gibi karşıtlıkları Yüce Lider'e Dair'de, bambaşka bir gözle okumaya çağırıyor: Çalınan topraklar, saksılara gömülen ölüler, uğultulu orman, yüzünü halktan saklayan bir lider, Dehşetli Soytarı, Yaşlı Balıkçı gibi ilginç karakterlerle birlikte rivayet ve kıssalar arasında büyülü bir yolculuğa çıkarıyor okuru.
"BÜYÜK ÇATIŞMA" GÜNLERİ
Şiddet ve kötülüğün kol gezdiği, haritadan silinmiş, zaman ve mekândan azade, sınırları belirsiz bir adadan bizlere masalsı bir dille seslenen yazar, romanda genç bir kızın ağzından aktarıyor tüm hikâyeyi. Baskıcı, otoriter bir rejimin hüküm sürdüğü adada, başkarakterin zamansal geri dönüşlerle birlikte şimdiki zamanı da aynı anda anlattığı, ada halkı ile lider ve meclis üyeleri arasındaki gerilimin yavaş yavaş nasıl tırmandığı, "büyük çatışma" günlerine hangi evrelerden geçilerek gelindiği, her an için sürgün, hapis ve ölüm tehdidiyle korkunun ve ihbarcılığın nasıl yaygınlaştığını ve bir halkın tüm iradesini "yüce liderlere" teslim etmesinin serüvenine tanık oluyoruz kitap boyunca.
HALKI AÇLIĞA MAHKÛM EDEN LİDERLER
Roman üç ana zaman düzleminde ilerliyor: İlkinde başkahramanın birkaç günlük bekleyişine eşlik ediyoruz. Bu esnada okura başından geçenleri anlatıyor. Romanın başlarında birkaç kez mevcut durumunu hatırlatan zamansal dönüşler olsa da büyük oranda roman boyunca diğer iki zaman dilimini aktarıyor bize. İkinci zaman diliminde; başından geçenler, çocukluğu, ailesiyle yaşadıkları, babasıyla olan konuşmaları ve ailesiyle olan ilişkisi üzerinde duruyor. Fakat diğer yandan bir de ailesinden ve özellikle babasından duydukları var. Bu kısımlarda ise kendisi doğmadan çok önce, hatta kimi zaman babası bile doğmadan önceki zamanları anlatıyor bize. Başkahramanın, üçüncü ve en geniş zaman diliminde aktardıklarının, asıl metnin dokusunu oluşturan ve arka planı güçlendiren öğeler olduğunu söylemek mümkün. Çünkü bir yandan dört kuşaktır babadan oğula geçen oligarşik özellikleri de olan bir diktatörlüğü ve bu iktidar rejimi boyunca da adada yaşananları anlatıyor okura. Adada nasıl bir baskı rejimi kurulduğunu, Yüce Liderlik ve Yüce Meclis makamlarının nasıl adanın bütün verimli arazilerini yağmaladıklarını ve en sonunda, artık adanın bütün doğal kaynaklarını tükettikten sonra adayı yavaş yavaş kaderine terk etmelerini... Ayrıca, adayı kuzey ve güney olarak iki gruba ayırmalarını, güneydekileri sürekli açlığa mahkûm etmelerini ve adada birkaç yıl boyunca süren büyük iç savaşı...
Romanın başkahramanı genç kız, peşine düşenlerden korunmak için bir yerde sığınmış vaziyette bize bütün başından geçenleri anlatırken, bir yandan da hem kendi aile tarihini, ama en çok da adanın belki yüz yıllık bir süreyi aşan macerasını da anlatıyor bize. Ve böylece, daha ilk sayfasında bile kurmaca bir evrene doğru çekilip simgesel bir düzlemde "ada", "toprak", "iktidar", "yoksulluk" ve "ölüm" gibi kavramların gerçek anlamını sorgulatan bir anlatının kapılarını açıyor okuyucuya.
BÜYÜLÜ GERÇEKÇİLİK AKIMINDAN İZLER
Yer yer büyülü gerçekçilik akımının izlerini de taşıyan Yüce Lider'e Dair'de yazar, bizleri masalsı üslubunun yanı sıra iç içe geçmiş öykülerle distopik bir dünyaya dahil etse de, romanın "olumlu" iletisini de yine semboller aracılığıyla dengeliyor: Ölümler, sürgünler, çatışmalara maruz kalmış, yoksulluğa ve çaresizliğe terk edilmiş bir ada halkının umudunu, inancını, "gücünü" ve kaderini de işte bu nedenle çelimsiz genç bir kıza emanet ediyor.
Ve bizleri Ortadoğu ve Afrika coğrafyalarındaki veya Kuzey Kore gibi ülkelerdeki demokrasi düşmanı iktidarların dünyayı büyük bir savaş alanına çevirmeleri karşısında yaşam ile ölüm arasındaki ince çizgide varoluşumuzu sorgulamaya davet ediyor.
YAVUZ TÜRK KİMDİR?
1982 yılında İstanbul'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. İlk şiiri 2003 yılında Varlık dergisinde yayımlandı. 2009-2011 yılları arasında bir grup arkadaşıyla birlikte yeniyazı adlı kültür ve edebiyat dergisini on iki sayı çıkardı. Şiirleri, denemeleri, öyküleri ve diğer yazıları; Varlık, Yasakmeyve, Özgür Edebiyat, yeniyazı, Fin Fanzin, Nepal başta olmak üzere birçok dergide yayımlandı. İlk şiir kitabı olan Kumaş 2010 yılında, ikinci şiir kitabı Sonra, Doğdum ise 2018'de yayımlandı ve aynı yılın Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü'ne değer bulundu. Son dönemde, şiir dışında edebiyatın diğer türlerinde de metinler yazıyor. Yüce Lider'e Dair, şairin ilk romanı. 2006 yılından itibaren çeşitli yayınevlerinde ve kurumlarda editör, redaktör, yayın danışmanı ve yayın yöneticisi gibi görevler üstlendi. Halihazırda metin yazarlığı, editörlük ve yayıncılık yapıyor.
